Περί Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος

Το Νοέμβριο του 1993 διακηρύχθηκε από τις Κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου το "Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου", με κύριο χαρακτηριστικό τον καθαρά αμυντικό του χαρακτήρα και στόχο την αποτροπή ή αντιμετώπιση κάθε επιθετικής ενέργειας, εναντίον του ενός ή και των δύο μερών. Με την διακήρυξη του Δόγματος, υπογραμμίζεται με έμφαση η δέσμευση της Ελλάδας να θεωρεί ως αιτία πολέμου (casus belli) οποιαδήποτε τουρκική απόπειρα προέλασης στην ελεύθερη Κύπρο. Στα πλαίσια υλοποίησης του Δόγματος, το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς προχώρησε στη ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς, στο συντονισμό μεταξύ των επιτελείων ΓΕΕΦ και ΓΕΕΘΑ Ελλάδας, στη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων, στη δημιουργία κατάλληλων επιχειρησιακών υποδομών (με αποκορύφωμα τη σύγχρονη αεροπορική βάση στη Πάφο, όπου εδρεύει η 55η Σμηναρχία Μάχης).



Ιστορικό
9 Οκτωβρίου 1994: Στην τελική επίθεση της 20ής Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, με διοικητή τον Ταξίαρχο Χαράλαμπο Λόττα στη Δρομολαξιά κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ «Νικηφόρος '94», για πρώτη φορά στην ιστορία η ελληνική Πολεμική Αεροπορία με τέσσερα Α-7 και δύο F-16 Block30 και επικεφαλής τον επισμηναγό Ηλία Βενέτη της 330Μοίρας, παρέχει εικονικά πυρά εγγύς αεροπορικής υποστήριξης στην ΧΧ ΤΘΤ της ΕΦ. Στον θαλάσσιο χώρο της άσκησης μετέχει η φρεγάτα ΑΔΡΙΑΣ του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Στις 10/10/94, τρία F-16 υπερίπτανται της παρελάσεως των ασκηθέντων τμημάτων της ΕΦ στη Λάρνακα, όπου μετέχει και άγημα της ΑΔΡΙΑΣ.
25-27 Σεπτεμβρίου 1995: Τρία F-16 και τρία Α-7 με πραγματικά πυρά μετέχουν στην άσκηση «Τοξότης - Νικηφόρος '95» στη Δρομολαξιά και στο Καλό Χωριό. Επίσης στη Κύπρο βρίσκονται η φρεγάτα ΥΔΡΑ, το αντιτορπιλικό ΝΕΑΡΧΟΣ και το υποβρύχιο ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ του ΠΝ. Της παρελάσεως στη Λάρνακα υπερίπτανται τέσσερα F-16 και μετέχουν αγήματα όλων των σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού. Στο αεροδρόμιο Πάφου ο Γλαύκος Κληρίδης, επιθεωρεί τα ελλαδικά F-16 με επικεφαλής τον αντισμήναρχο διοικητή της 330 ΜΔ/Β Ηλία Βενέτη και τον σμηναγό Γρηγόρη Θεοχαρίδη της 111 Πτέρυγας Μάχης.
7-9 Οκτωβρίου 1996: Η Πολεμική Αεροπορία με τέσσερα F-16 και δύο A-7, έχοντας επικεφαλής τον διοικητή της 330Μ επισμηναγό Δημήτρη Προκοπίου, μετέχει στην ΤΑΜΣ «Νικηφόρος '96» της ΕΦ, στο Μαρώνι, στον Κοτσιάτη και στο Καλό Χωριό, όπου C-130 της 356 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών πραγματοποιεί ρίψη 25 αλεξιπτωτιστών της Α΄ ΜΑΛ του αντισυνταγματάρχη Βασιλαντωνάκη. Στη θαλάσσια άσκηση μετέχουν το αντιτορπιλικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, η φρεγάτα ΑΙΓΑΙΟΝ, το υποβρύχιο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και δύο πυραυλάκατοι του ΠΝ. Στην παρέλαση ασκηθέντων στη Λάρνακα, μαζί με την ΕΦ μετέχει η ΕΛΔΥΚ, οι ναύτες των σκαφών του ΠΝ και οι Ελλαδίτες αλεξιπτωτιστές.
12-15 Οκτωβρίου 1997: Συμμετοχή των μαχητικών F-16 και A-7, του μεταγωγικού C-130 της ΠΑ καθώς και της φρεγάτας ΛΗΜΝΟΣ, του αντιτορπιλικού ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, του υποβρυχίου ΩΚΕΑΝΟΣ και των πυραυλακάτων ΣΤΑΡΑΚΗΣ και ΤΡΟΥΜΠΑΚΗΣ του ΠΝ στη «Νικηφόρος - Τοξότης '97», στην Πόλη Χρυσοχούς, στο Μαρώνι, στο Καλό Χωριό και στη Λάρνακα. Παρών κι ο ΥπΕΘΑ Άκης Τσοχατζόπουλος, την πτήση του οποίου από Κύπρο προς Ελλάδα με C-130 παρενόχλησαν τουρκικά F-16 κοντά στην Κρήτη. Στις 13/10/1997 πραγματοποιείται η μεγαλύτερη αεροπορική αντιπαράθεση Eλλάδας - Tουρκίας μετά το 1974, ανατολικά της Kρήτης και μεταξύ Pόδου και Kαρπάθου. 120 μαχητικά αεροσκάφη, περί τα 60 τουρκικά και ισάριθμα ελληνικά πετούν από το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα σε δεκάδες εμπλοκές με εικονικές αερομαχίες.
16 Iουνίου 1998: Τετράδα μαχητικών F-16 της 346 Μοίρας πετά χαμηλά με σιγή ασυρμάτου και προσγειώνεται στην αεροπορική βάση Πάφου, αιφνιδιάζοντας πλήρως τη τουρκική πλευρά που αντιλαμβάνεται τη παρουσία των ελληνικών μαχητικών μόνο όταν αυτά επικοινωνούν με το πύργο έλεγχου. Ο αιφνιδιασμός προκαλεί αναστάτωση στην Άγκυρα καθώς αποκαλύπτεται η αδυναμία επιτήρησης και η ύπαρξη κενών στον έλεγχο του εναέριου χώρου, τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει η Ελλάδα ανά πάσα στιγμή για την ενίσχυση της Κύπρου.
19-25 Οκτωβρίου 1998: Με νέο ΥΠΑΜ τον Γιαννάκη Ομήρου και νέο Α/ΓΕΕΦ τον αντιστράτηγο Δημήτριο Δήμου πραγματοποιείται η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος - Τοξότης '98» και η ΤΑΜΣ «Νίκη '98» της ΕΛΔΥΚ, με συμμετοχή των αεροσκαφών της ΠΑ και των σκαφών του ΠΝ στην Τερσεφάνου, στον Κοτσιάτη και στην παρέλαση της Λάρνακας.
3-7 Οκτωβρίου 1999: Με νέο ΥΠΑΜ τον Σωκράτη Χάσικο, συμμετοχή της ελληνικής ΠΑ και ΠΝ στην ΤΑΜΣ «Νικηφόρος-Τοξότης '99» και στη «Νίκη '99» της ΕΛΔΥΚ, στην Πάφο, στον Κοτσιάτη, στην ακτή Μέρικα του Μαζωτού. Μαζί με τη φρεγάτα ΥΔΡΑ, τη φρεγάτα ΛΗΜΝΟΣ, το υποβρύχιο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και τις πυραυλακάτους ΛΑΣΚΟΣ και ΞΕΝΟΣ, ασκούνται και ελικόπτερα S-70B6 Aegean Hawk του ΠΝ και 50 αλεξιπτωτιστές της Α΄ ΜΑΛ με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχη Μανωλά. Παρόντες ο ΥπΕΘΑ Τσοχατζόπουλος, ο ΥφυπΕθΑ Δημ. Αποστολάκης και για πρώτη φορά Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ο στρατηγός Μανούσος Παραγιουδάκης.
17η-21 Οκτωβρίου 2000: με νέο Αρχηγό ΓΕΕΦ τον αείμνηστο αντιστράτηγο Ευάγγελο Φλωράκη πραγματοποιείται η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος-Τοξότης 2000» και η ΤΑΜΣ «Νίκη 2000» της ΕΛΔΥΚ. Με σμήνη αεροσκαφών F-16 και Α-7, μεταγωγικό C-130 με αλεξιπτωτιστές της 1ης ΜΑΛ και του ΕΤΑ, τις φρεγάτες ΑΙΓΑΙΟΝ και ΣΑΛΑΜΙΣ, το υποβρύχιο ΩΚΕΑΝΟΣ και τις πυραυλακάτους ΜΠΛΕΣΣΑΣ και ΣΤΑΡΑΚΗΣ του ΠΝ, η Ελλάδα δίνει βροντερό παρών. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που διεξήχθη ο «Τοξότης» και ίσως η πλέον ρεαλιστική άσκηση που έγινε ποτέ (παράλληλη διεξαγωγή της άσκησης SAR "Βεργίνα- Ναυαγός", εγκλωβισμός ζεύγους τουρκικών RF-4E από αντιαεροπορικά TOR-M1 που προσπάθησαν να φωτογραφίσουν την αεροπορική βάση Πάφου, παρουσία του αεροπλανοφόρου CVN73 George Washington στα ανοιχτά της ΝΑ Μεσογείου κλπ).
Το 2001 η ΤΑΜΣ «Νικηφόρος '01» διεξήχθη χωρίς το αεροναυτικό της σκέλος («Τοξότης») ενώ για τελευταία φορά η ΕΛΔΥΚ (με διοικητή τον συνταγματάρχη Περικλή Πιπερούδη) πραγματοποίησε την ΤΑΜΣ «ΝΙΚΗ '01». Τα έτη 2002, 2003 και 2004 ματαιώθηκαν και οι ΤΑΜΣ «Νικηφόρος» της Εθνικής Φρουράς, λόγω των διαπραγματεύσεων στη βάση του αντεθνικού Σχεδίου Ανάν. Η κύρια εκπαιδευτική δραστηριότητα της ΕΦ επαναλήφθηκε το 2005, το 2006, το 2007 ενώ φέτος η διεξαγωγή της θα κριθεί από τις ...διαθέσεις των κατοχικών στρατευμάτων.





Προτάσεις-Προοπτικές

Καθώς διαφαίνεται το ναυάγιο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων λόγω της αδιάλλακτης στάσης της Άγκυρας, Ελλάδα και Κύπρος οφείλουν να καλύψουν το χαμένο έδαφος πετυχαίνοντας τη δημιουργία δεύτερου "μετώπου" στο μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας, αποφορτίζοντας την ένταση στο Αιγαίο και εξυψώνοντας το ηθικό των Ελληνοκυπρίων με συγκεκριμένες ενέργειες:
1. Αξιοποίηση των νέων μέσων των ΕΕΔ (ενδεικτικά αεροσκάφη F-16Block52+ με σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου CFT για επαύξηση της ακτίνας πτήσης, αεροσκαφών ΑΣΕΠΕ EMB-145H για την επιτήρηση και έλεγχο της επιτήρησης και μελλοντικά, νέα φρεγάτα αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής/ΑΑW και νέο αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας του ΠΝ) και επανέναρξη των ασκήσεων "Τοξότης".
2. Ενίσχυση της ΕΛΔΥΚ με κάθε τρόπο ώστε να καλυφθούν αποτελεσματικά τα αδύναμα σημεία της Εθνικής Φρουράς (σύγχρονα ελαφρά πυροβόλα 155mm, αντιαρματικά Kornet-E, αντιαεροπορικά συτήματα ASRAD-Hellas, προηγμένος εξοπλισμός Ηλεκτρονικού Πολέμου κλπ)
3. Συντονισμός και συνεργασία των ΕΕΔ και της ΕΦ στο ζήτημα των εξοπλιστικών αναγκών (συμμετοχή της Κύπρου στο πρόγραμμα νέων ελικοπτέρων SAR της ΠΑ και στο νέο τυφέκιο του ΕΣ, ναυπήγηση των σύγχρονων κανονιοφόρων κλάσης ΜΑΧΗΤΗΣ από τα Ελληνικά Ναυπηγεία για τη Κύπρο).
4. Σύμπραξη Αθήνας-Λευκωσίας κατά τα πρότυπα του HellasSat1 για την απόκτηση δορυφόρου ηλεκτρο-οπτικής κατόπτευσης.
5. Αξιοποίηση της αμυντικής συμμαχίας Κύπρου-Γαλλίας και πραγματοποίηση κοινών αεροναυτικών ασκήσεων με τη συμμετοχή της Ελλάδας στη ΝΑ Μεσόγειο, ως απάντηση στην ετήσια "Reliable Mermaid" που πραγματοποιούν ΗΠΑ, Τουρκία και Ισραήλ.
Τα παραπάνω βέβαια εφοσόν δεν επαληθευτεί το εφιαλτικό σενάριο της κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της διάλυσης της ένδοξης Εθνικής Φρουράς από τον πρόεδρο Χριστόφια και τους συνοδοιπόρους του. Έστω 34 χρόνια μετά από τη βάρβαρη εισβολή και κατοχή, η Ελλάδα καλείται να ενεργήσει κάνοντας πράξη αυτά που δεν έκαναν τα ανδρείκελα των Αθηνών το 1974.