Δέκα χρόνια αργότερα, μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, στις 30 Ιανουαρίου 1923, και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, παίρνει σάρκα και οστά η υπόθεση ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Τον Μάρτιο του 1924 έχοντας συσταθεί ειδική επιτροπή εξετάζοντας την περίπτωση ανταλλαγής των Μουσουλμάνων Τσάμηδων, κι ενώ οι εργασίες συνεχίζονταν, ο Θεόδωρος Πάγκαλος τον Αύγουστο του 1926 δηλώνει ότι παραιτείται από την ανταλλαγή των Τουρκαλβανών της Θεσπρωτίας. Όλα αυτά ενώ η πλειονότητα των Μουσουλμάνων Τσάμηδων επιθυμούσε να μεταβεί στη Τουρκία αλλά κάτω από Αλβανικές και Ιταλικές πιέσεις αρνήθηκαν τις ανταλλαγές πληθυσμών και έτσι εξαιρέθηκαν από αυτές.
Ο ρόλος της Ιταλίας σε αυτήν την υπόθεση είναι ο ίδιος με το ρόλο που έπαιξε στη δημιουργία του Αλβανικού κράτους το 1912-1913. Να κάνει δηλαδή την Αλβανία ένα Ιταλικό προτεκτοράτο με το οποίο θα μπορεί να ελέγχει μια περιοχή στα Βαλκάνια και να επιβλέπει το τι γίνεται. Επίσης, στα χρόνια της Ιταλίας του Μουσολίνι, η Αλβανία ήταν σαν το σκαλοπάτι που χρειαζόταν η Ιταλία να πατήσει προκειμένου να εισβάλει στην Ελλάδα όπως και έκανε.
Η δολοφονία του Αλβανού Νταούτ Χότζα στα κοντά στα σύνορα του Αλβανικού κράτους θεωρήθηκε έργο των Ελλήνων από την ιταλική κυβέρνηση. Έτσι λοιπόν, το ιταλικό πρακτορείο “Στεφάνι” εξαπέλυσε επίθεση στις 11 Αυγούστου 1940 εναντίον της Ελλάδας γράφοντας: “Ο αλβανικός πληθυσμός ο υποτεταμένος εις την Ελλάδα ευρίσκεται υπό την βαθείαν εντύπωσιν τρομερού πολιτικο΄εγκλήματος διαπραχθέντος μεις την ελληνοαλβανική μεθόριον. Ο μέγας Αλβανός οατριώτης Ντουάτ Χότζα, γεννηθείς εις την αλύτρωτον περιοχήν τής Τσαμουριάς, εδολοφονήθη αγρίως επί αλβανικού εδάφους πλησίον των συνόρων. Εγνώσθη αργότερον ότι οι δολοφόνοι ήσαν Έλληνες πράκτορες”. Το κείμενο αυτό συνεχίζοταν με ανιστόριτα επιχειρήματα υπέρ της “μειονότητας” των Μουσουλμάνων Τσάμηδων και κατέληγε: “Ο πληθυσμός της Τσαμουριάς είναι σήμερον ολιγότερον παρά άλλοτε διατεθειμένος να υποχωρήσει εις τα ελληνικάς πιέσεις. Αν η αγάπη προς την αλβανική πατρίδαν ήρκεσε διά να τροφοδοτήση την πίστην τής Τσαμουριάς εις εποχάς αι οποίαι ήσαν τόσον σκοτειναί διά την τύχην τής Αλβανίας, σήμερον οι Αλβανοί τής Τσαμουριάς θα εύρουν εις τα ανανεωθέντα πεπρωμένα τής μητρός πατρίδος των ακόμη ισχυρότερον λόγον διά να ελπίζουν”.
Συγχρόνως ο ιταλικός Τύπος δημοσίευε για το ίδιο ζήτημα πύρηνα άρθρα εναντίον της κυβέρνησης και των ελληνικών αρχών τής Ηπείρου. Στο ίδιο θέμα επανερχόταν η ιταλική κυβέρνηση με το κείμενο του τελεσίγραφου που επιδόθηκε στον πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά την αυγή της 28η Οκτώβρη 1940: “Η Ιταλική κυβέρνησις σχετικώς να υπενθυμίση εις την ελληνικήν κυβέρνηση τας προκλητικάς ενεργείας εναντίον τού αλβανικού έθνους διά τής τρομοκρατικής πολιτκής, την οποίαν υοθέτησεν εναντίον τού πληθησμού τής Τσαμουριάς και διά τών εμμόνων προσπαθειών προς δημιουργίαν ανωμαλίαν εκείθεν τών συνόρων της”.
Μετά την ιταλική επίθεση εναντίον της Ελλάδας και την ολιγοήμερη διείσδυση ιταλικών δυνάμεων σε τμήμα της Θεσπρωτίας, οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες τάχθηκαν στο πλευρό των εισβολέων, προκειμένου να πετύχουν τα σχέδια τους, και στράφηκαν εναντίον του άμαχου ελληνικού πληθυσμού. Μετά όμως την αντεπίθεση των ελληνικών δυνάμεων και την υποχώρηση των Ιταλών, στις αρχές Νοεμβρίου, έφυγαν προς την Αλβανία και επανήλθαν μετά τη συνθηκολόγηση του Γ. Τσολάκογλου. Με την κατάρρευση της Ιταλίας το 1943 πολλοί εγκατέλειψαν οριστικά τη περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου